Skip to main content
Category

Mentale gezondheid

Osteopathie bij stressgerelateerde klachten

By Fysieke gezondheid, Mentale gezondheid

 Hoezo, ik kan terecht met stressklachten bij mijn osteopaat?

Onze huidige manier van leven is zo uitgegroeid dat geen enkele prikkel ons nog voorbij gaat. Iedere ‘prikkel’ vraagt een verwerkingsproces in de hersenen en een stukje energie van je lichaam. Door al die prikkels komen de 4 belangrijkst vormen van stress frequenter voor. De 4 vormen van stress som ik hieronder even op:

  • mechanische stress   (vb. lichamelijke overbelasting)
  • chemische stress   (vb. slechte invloed van vervuiling van het milieu op ons lichaam)
  • emotionele stress   (vb. hoge werkdruk of de gezinssituatie)
  • metabole stress   (vb. overvloed aan junk food waardoor ons lichaam vaak niet de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt)

Sinds de laatste decennia krijgen we steeds vaker te maken met een chronische aanwezigheid van deze 4 stressvormen. Zo schrijven we ‘chronische stress’ steeds vaker neer als één van de, soms zelfs onbewuste, oorzaken aan de grond van onze klacht.

Ik zal dit even evolutionair kaderen. Ons oerlichaam is gemaakt om weerbarstig te zijn tijdens korte stressmomenten zoals bij het jagen of een kort dreigend gevaar. Het lichaam is dus in normale omstandigheden perfect bestand tegen ‘acute’ stress. Maar spijtig genoeg is ons lichaam niet gecreëerd met een buffer voor de ‘chronische’ stress waar we vandaag de dag mee kampen. Dat soort stress is net voor ons als therapeut zo cruciaal omdat we merken dat hierdoor steeds vaker zowel lichamelijke als fysieke klachten opduiken bij de patiënten.

Osteopathie zal natuurlijk de mentale weerbaarheid en de mentale filter voor die prikkels overlaten aan een psycholoog. Maar vaak wordt vergeten dat die chronische stress ook een fysieke weerslag heeft op het lichaam. Misschien kan je dat moeilijk voor de geest halen maar ik zal dit even verhelderen voor jullie. Denk maar aan een volledig gespannen rug of nek na een stressvolle dag op korte termijn. Maar op lange termijn kan stress nog veel ergere zaken doen met je lichaam. Chronische stress zal ervoor zorgen dat je hersenen een constant level van stresshormoon uitsturen waardoor je lichaam ontregelt geraakt. Die stresshormonen, cortisol en adrenaline genaamd, kunnen bij een persisterende aanwezigheid bijvoorbeeld zorgen voor een verminderde werking van je immuniteitssysteem (1), reproductief systeem (2), maar ook viscerale problemen (zoals verterings- en cardiovasculaire problematiek) (3) of recidiverende ontstekingen (4) duiken hierbij vaak op.

Als osteopaat gaan we dit behandelen aan de hand van evidence based craniosacrale technieken (6), advies naar beweging, voeding en stressmanagement. Dat wil zeggen dat we je zenuwstelsel gaan kalmeren en op die manier de stresshormonen weer in evenwicht brengen. Net die zaken kunnen wij als osteopaat heel goed behandelen én voorkomen. Zo zal ook je fysieke weerbaarheid tegen stress verbeteren en krijg je dus weer een totaal plaatje als behandeling bij Facet. 😉

Margot Vergote (2022)

Referenties:
(1) Glaser R, Kiecolt-Glaser JK. Stress-induced immune dysfunction: implications for health. Nat.Rev. Immunol. 5(3), 243–251 (2005).

(2)- Nargund, Vinod H. (2015). Effects of psychological stress on male fertility. Nature ReviewsUrology, 12(7), 373–382. doi:10.1038/nrurol.2015.112
– Kyrou, Ioannis; Tsigos, Constantine (2008). Chronic stress, visceral obesity and gonadal
dysfunction. HORMONES, 7(4), 287–293. doi:10.14310/horm.2002.1209
– D. Toufexis, M. A. Rivarola, H. Lara, V. Viau Stress and the Reproductive Axis
First published: 17 July 2014 – Journal of Neuro-endocrinology

(3)- The inflammatory response is an integral part of the stress response: implications for atherosclerosis, insulin resistance, Type II diabetes and metabolic syndrome X. Brain Behav. Immun. 17(5), 350–364 (2003).
– Tamashiro, K. L.; Sakai, R. R.; Shively, C. A.; Karatsoreos, I. N.; Reagan, L. P. (2011). Chronic stress, metabolism, and metabolic syndrome. Stress, 14 (5) , 468–474. doi:10.3109/10253890.2011.606341
– Rosenthal T, Alter A. Occupational stress and hypertension. J. Am. Soc. Hypertens. 6(1), 2–22(2012).
– Lagraauw, H. Maxime; Kuiper, Johan; Bot, Ilze (2015). Acute and chronic psychological stress as risk factors for cardiovascular disease: Insights gained from epidemiological, clinical and experimental studies. Brain, Behavior, and Immunity, (), S0889159115004316–. doi:10.1016/j.bbi.2015.08.007

(4) Stress and the inflammatory response: a review of neurogenic inflammation. Brain Behav. Immun. 16(6), 622–653 (2002).

(5)- Matarán-Peñarrocha, Guillermo A.; Castro-Sánchez, Adelaida María; García, Gloria Carballo; Moreno-Lorenzo, Carmen; Carreño, Tesifón Parrón; Zafra, María Dolores Onieva (2011). Influence of Craniosacral Therapy on Anxiety, Depression and Quality of Life in Patients with Fibromyalgia. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2011(), 1–9. doi:10.1093/ecam/nep125
– Jäkel, Anne; von Hauenschild, Philip (2012). A systematic review to evaluate the clinical benefits of craniosacral therapy. Complementary Therapies in Medicine, 20(6), 456–465. doi:10.1016/ j.ctim.2012.07.009

Hoe meer je doet voor jezelf, hoe meer je kinderen leren

By Mentale gezondheid

In deze tijd heb je misschien het gevoel als ouder dat je kinderen weinig bijleren. Of misschien dat jij als ouder weinig tijd hebt om met de opvoeding bezig te zijn. Misschien komt zelfs de gedachte dat je het als ouder allemaal wat “laat hangen” wat opvoeden betreft. Niets is minder waar!

In deze korte tekst rond het thema van de week van de opvoeding, overtuig ik je graag van het tegendeel. Zo ontdek je misschien dat meer voor jezélf zorgen als ouder zelfs béter kan zijn voor je kinderen. (Herlees deze zin gerust nog een keer). En passant, reik ik je graag enkel helpende gedachten aan voor die momenten dat jouw zelfvertrouwen als ouder even een opkikker verdient. Tenslotte is opvoeden geen (wed)strijd. Toevallig is dat ook het thema van deze week van de opvoeding…

 

  1. Verveling is goed voor de creativiteit. Het is echt niet nodig je kinderen de hele dag te entertainen. Hoe aanlokkelijk het ook is, weersta de verleiding en daag hen uit door simpelweg níets aan te bieden. Mogelijks duurt het even, maar vaak vinden kinderen na enige tijd zelf een bezigheid. Die creativiteit heeft alleen maar voordelen voor later. Want verwacht jouw baas ook niet dat je zelfstandig bent en creatief omspringt met het hele corona-gebeuren? (En misschien, als je goed kijkt, laten je kinderen je ook creatieve oplossingen zien waar jij nog niet aan gedacht had.)
  2. Omgaan met beperkingen is een belangrijke levensles. De corona-maatregelen zijn niet altijd even gemakkelijk: vrienden missen, beperkt naar buiten, grootouders op een afstand,… Toch is dit bijzonder leerrijk om met frustraties te leren omgaan. Ook hier ligt een gouden kans om hen te tonen dat frustraties bij het leven horen en dat ze gerust gedeeld mogen worden.
  3. Zelfzorg is belangrijk. Hoe meer je voor jezelf zorgt, hoe meer je kind leert. Bijvoorbeeld door met je kinderen te bespreken dat je ongestoord een boek wil lezen of dat je straks afgesproken hebt om te gaan sporten met een vriend(in). Hier geef je niet alleen de boodschap dat goed voor jezelf zorgen belangrijk is, maar ook dat we als mens grenzen mogen stellen. (Tevens geef je aan dat lezen een zinvolle en waardevolle tijdsbesteding is, waarbij je niet zomaar gestoord mag worden).
  4. Omgaan met angsten. De afgelopen tijd was al spannend, beangstigend, maar ook bemoedigend. Wat gaat er nog komen? Hoe lang gaat dit nog duren? Durf ook hierover te praten met jouw kind(eren). Laat zien dat deze gevoelens er gewoon mogen zijn. Vragen horen erbij en hoeven zeker niet altijd een antwoord te krijgen. Het is een onzekere tijd. Ook hier ziet jouw kind hoe je met deze gevoelens omgaat en dat deze gedeeld mogen worden. Stop ze dus niet weg. Bespreek zeker ook de vele positieve dingen die je ziet. De vele solidaire acties bijvoorbeeld. (Mogelijks kunnen ze zelf een actie op poten zetten. Maar laat hen dat vooral zelf bedenken.)

 

En tot slot: mildheid zelf. Als je na een dag telewerken, baby-sitten en huishoudmanagen geen zin hebt om een verse maaltijd te bereiden, bestel dan gerust een afhaalmaaltijd. Of neem iets uit de diepvries en vergeet vooral niet luidop “foert!” te zeggen zodat jouw kinderen het horen. Ten slotte is mild zijn voor jezelf één van die levenslessen die je hoopt mee te geven aan jouw kinderen, toch?

Daarom wens ik je als ouder veel mildheid voor jezelf toe in deze corona-tijd. Je kinderen kunnen er alleen maar van leren.

Goede moed

 

Koenraad Dendas

Pedagoog

Kinder- en gezinstherapeut i.o. 

Wandel je fit

By Fysieke gezondheid, Mentale gezondheid

Sinds enkele weken zitten we met z’n allen in een ‘light lockdown’. Gelukkig is het wél nog toegestaan om te gaan wandelen, lopen en fietsen. Voor veel mensen ziet hun dagelijkse indeling er sinds een aantal weken helemaal anders uit, en is het niet altijd evident om voldoende lichaamsbeweging in te plannen. Zeker niet nu de sportclubs en zwembaden gesloten zijn, groepslessen afgelast en de motivatie van vrienden ontbreekt.

Besef vooral dat deze lockdown geen verplichting met zich meebrengt om plots irreële doelen te realiseren. Voor de meesten van ons is deze periode al uitdagend genoeg. Probeer er het beste van te maken, op je eigen manier en tempo. Als je voor de lockdown niet zo sportief was, ga dan niet zonder enige training een wandeling van 30km maken. Dit werkt overbelastingsletsels in de hand, en zal je sneller doen afhaken.

Was je, omgekeerd, voor de lockdown wel al heel sportief maar is lopen of fietsen jouw ding niet, dan kan het misschien leuk zijn om met wandelroutes je omgeving te verkennen en grenzen te verleggen op een andere manier.

Aangezien wandelen tal van gezondheidsvoordelen kent en bijzonder laagdrempelig is, deel ik graag enkele tips om hier concreet mee aan de slag te gaan.

3 simpele motivatie tips:

  • Plan je wandeling in de agenda (zeker voor thuiswerkers die verder niet veel beweging hebben doorheen de dag). Probeer dagelijks minstens 30 minuten naar buiten te gaan voor een wandeling. In het weekend, wanneer je meer tijd hebt, kan je langere wandelingen inplannen.
  • Zoek eventueel een wandelpartner in je buurt (en hou afstand tijdens het wandelen). Doordat je tijdens het wandelen blijft praten, voeg je een extra conditionele prikkel toe. Samen wandelen zorgt voor meer motivatie, alsook kunnen we er onze sociale contacten mee onderhouden.
  • Stippel op voorhand je route uit en maak gebruik van wandelknooppunten (https://www.wandelknooppunt.be/). Op deze manier kan je de wandeling integreren in je tijdsschema en komen andere taken thuis niet in het gedrang.

Wandelblessures voorkomen

  • Bouw de duur en de intensiteit van je wandelingen geleidelijk aan op.
  • Kies voor kwalitatieve wandelschoenen met voldoende ondersteuning, aangepast aan jouw voettype.
  • Luister naar je lichaam tijdens het wandelen. Wandel niet met pijn.
  • Wees voorzichtig met wandelen met spierpijn. Hoewel spierpijn vanzelf herstelt, zijn de spieren op dat ogenblik gevoeliger voor overbelasting, wat kan leiden tot een echte blessure. Je kan dus wel wandelen, maar wanneer de spierpijn erger wordt, is het een goed idee om extra rust in te bouwen. Ken ook het verschil tussen spierpijn (een algemeen vermoeid en soms pijnlijk gevoel in de spier) en een blessure (scherpere pijn op een zeer specifieke plaats).
  • Voer regelmatig stretchoefeningen uit voor de voeten, kuiten, dijen en lage rug.

Wetenschappelijk bewezen gezondheidsvoordelen van wandelen

  • Je verouderingsproces vertraagt, want je lichaam wordt gebruikt waarvoor het gemaakt is.
  • Je afvalstoffen worden gemakkelijker verwijderd.
  • Je krijgt meer energie en kan ook meer energie opslaan in je lichaam.
  • Je immuunsysteem werkt beter: je wordt minder snel ziek.
  • Je herstelt sneller van blessures.
  • Je verkleint de kans op suikerziekte, hart – en vaatziekten, sommige kankers, rugklachten en longproblemen.
  • Je slaapt beter.
  • Je ervaart gebeurtenissen minder snel als stresserend.
  • Je maakt een kleinere kans op een burn-out of een depressie.
  • Je ervaart minder snel gevoelens van angst en onbehagen.
  • Je seksleven verbetert.
  • Omdat je tijdens het wandelen je lichaamsgewicht draagt, stimuleer je de gezondheid van je skelet: de structuur van je botten wordt en blijft stevig. Naarmate je ouder wordt, is dit een belangrijk voordeel om botontkalking te voorkomen.
  • Vrouwen hebben minder problemen tijdens en na een zwangerschap.
  • Je produceert meer opbeurende hormonen, waardoor je een gevoel van welbehagen ervaart en je humeur verbetert. Dit effect kan wel 12uur aanhouden. Vroeg op de dag bewegen is dan ook een geweldige gewoonte! Slechts 5 à 10 minuten bewegen heeft al effect, zeker wanneer je dat doet in de buitenlucht.
  • De werking van je hersenen verbetert: je wordt creatiever en je geheugen gaat erop vooruit. Je concentratievermogen verbetert. Dit is slechts een van de redenen waarom voldoende bewegen zo belangrijk is voor kinderen!

Deze gezondheidsvoordelen zijn wetenschappelijk aangetoond en kunnen je hopelijk motiveren om een actiever leven te gaan leiden. En wie weet kunnen we dit actieve leven na deze moeilijke periode met zijn allen proberen volhouden!

Vittoria Pinna

Mentaal gezond blijven in tijden van corona

By Mentale gezondheid

En terwijl alles leek stil te staan, werd het toch weer gewoon lente

Een periode van ‘social distancing’ en quarantaine maatregelen stelt ons voor een heuse beproeving . Denk eraan dat je op dit moment niet alleen jezelf, maar ook de anderen beschermt. Je neemt op deze manier je verantwoordelijkheid, je helpt een grote groep kwetsbare  mensen. Wat je doet, is erg waardevol en belangrijk, niet alleen voor jezelf, maar ook voor de anderen. Wanneer je dit in gedachten houdt, geef je jezelf een doel om vol te houden en de moed niet te verliezen.

 

Deze tips kunnen je helpen om je mentale gezondheid op peil te houden.

 

Zorg voor routine

Structuur en routine bieden ons in deze woelige periode de nodige houvast en stabiliteit. Het geeft ons dat gevoel van veiligheid, voorspelbaarheid en controle dat we nu zo hard nodig hebben. Zekerheid in een onzekere situatie.

Dus zet je wekker, kleed je aan en begin de dag alsof je uit werken zou gaan. Sta elke dag op het zelfde uur op en ga op het zelfde uur slapen. Maak een onderscheid tussen weekdagen en weekends. Blijf zorg besteden aan je dagelijkse hygiëne en je maaltijden.  Een dagschema kan kinderen helpen om hun dag te plannen en het overzicht te behouden.

Beweeg, blijf bezig

De mogelijkheden zijn inderdaad beperkt, maar bewegen blijft belangrijk voor onze fysieke en mentale gezondheid. Een wandeling, een fietstocht, een dagelijks yogamomentje of een work-out in je achtertuin.

Blijf ook thuis bezig met zinvolle activiteiten (koken, tuinieren, lezen, tekenen, opruimen, misschien wel een nieuwe hobby). We weten immers dat zinvol bezig zijn bijdraagt tot een gevoel van zelfvertrouwen en eigenwaarde.

Samen-tijd én alleen-tijd

Net nu heel wat gezinnen wel erg veel tijd samen doorbrengen wordt alleen-tijd zo belangrijk. Zoek een evenwicht tussen samen-tijd en alleen-tijd. Wanneer je thuiswerken combineert met de zorg voor de kinderen, kan werken in shiften een oplossing bieden. Zo kan de ene ouder rustig werken of een momentje voor zichzelf nemen terwijl de andere ouder zich met de kinderen bezig houdt. Ook kinderen hebben alleen-tijd nodig.

Blijf verbonden

Hou contact met familie, vrienden, collega’s. Bel, chat, mail met elkaar. Maak bij voorkeur gebruik van videobellen via Skype, Facetime, Whatsapp, zodat je elkaar ook kan zien. Zeker in deze periode van social distancing is sociaal contact onmisbaar. Maak hier een dagelijkse routine van, een vast momentje van verbondenheid.

Volg enkel betrouwbaar nieuws

Door het nieuws op de voet te volgen, wek je een vals gevoel van controle, een illusie. In feite verhoogt dit niet je controle over de situatie, maar wel je angstgevoel. Check daarom je nieuwsberichten slechts 1 of 2 keer per dag én beperk je tot het volgen van een tweetal degelijke informatiebronnen. Laat je zeker niet op stang jagen door fake news.

Wees mild

Je hoeft van deze crisis niet het beste maken en jezelf heruit te vinden. De lat mag gerust wat lager. Doe wat je kan, niet minder, maar ook niet meer. Gun jezelf de kleine genoegens van het leven als luisteren naar muziek, een warm bad, enz. Stel je eigen grenzen, door bijvoorbeeld een taak te weigeren die je niet wil doen en die nu niet essentieel is. Slaap voldoende en neem voldoende rust, want dit wordt een marathon, geen sprint.

 

Word het je te veel, blijf er niet mee zitten

Gevoelens van angst en onzekerheid zijn normale gevoelens in een abnormale situatie. Het is heel gewoon dat je je soms bang of onzeker voelt. Niets om je over te schamen, geen reden om aan jezelf te gaan twijfelen. Bovendien kan je zelf heel wat doen, om met deze gedachten en gevoelens om te gaan.

Afleiding zoeken kan ervoor zorgen dat de storm van gedachten even gaat liggen. Een serie kijken, even gamen, een boek lezen, in de tuin werken, een taart bakken, je huis een schoonmaakbeurt geven. Of videobellen met vrienden. Vermijd hierbij liefst dat al je gesprekken over het coronavirus gaan en praat ook over andere dingen.

Een piekerkwartiertje kan zinvol zijn om meer controle te krijgen over je angstgedachten. Voorzie dagelijks 15 minuutjes, waarin je op volle toeren mag piekeren. Dit piekermoment plan je liefst niet ’s avonds voor je gaat slapen, maar vroeg op de dag. Komen er in de loop van de dag toch angstige gedachten op, noteer dan enkele sleutelwoorden en neem je voor dat je hier tijdens je volgende piekermoment uitgebreid over zal nadenken. “Sluit de pop-ups”.

Blijf je ook bewust van wat er wel goed gaat, waar je wel controle over hebt. Je hebt nu misschien wel tijd voor een uitgebreid ontbijt. Neem hier gerust de tijd voor. Dek je tafel, maak iets lekkers klaar, maak er een gezellig momentje van. Kijk tijdens je dagelijkse wandeling ook eens goed in het rond. Ondertussen werd het wel gewoon weer lente. Als je goed kijkt, dan zie je de natuur nu elke dag veranderen. Geniet van de kleine dingen. Niet alles is nu anders, sommige dingen blijven gewoon hetzelfde.
En onthoud dat alles een begin en een einde heeft. Ook dit zal weer voorbij gaan.

Merk je dat het erg lastig is om je gedachten en gevoelens onder controle te krijgen, of weet je niet meer hoe je hiermee om moet gaan, aarzel dan niet om professionele hulp in te roepen. De dienst Tele-onthaal is dag en nacht bereikbaar op het nummer 106. Chatten kan op tele-onthaal.be.

Onze praktijk is momenteel gesloten, maar onze psychologen en therapeuten blijven de komende weken wel beschikbaar via mail of telefoon. Heb je nood aan een gesprek, dan kan dit nog steeds telefonisch of  via videobellen.

Stay safe en zorg goed voor jezelf en voor elkaar.

Fanny Lissens